نشست مجازی مشترک مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی، پژوهشگاه نیرو و مرکز تحقیقات استراتژی و سیاست انرژی ترکیه (تسپام) پیرامون روابط دوجانبه و همکاری ­های انرژی روز چهارشنبه مورخ 4 اسفند 1400 برگزار شد. این نشست با سخنرانی آقایان مجید قافله ­باشی معاون پژوهشی و مطالعاتی مرکز مطالعات، مرتضی ابوطالبی کارشناس ارشد مرکز مطالعات، مهدی احسانیان سرپرست پژوهشگاه نیرو، عباس بحری رئیس پژوهشکده انرژی و محیط زیست پژوهشگاه نیرو، اشکان ذوالریاستین رئیس اداره امور بین ­الملل و عضو هیات علمی‌پژوهشگاه نیرو از یک سو و آقایان اوگوژان اکیینر (Akyener Oguzhan) رئیس تسپام، لونت کنار (Levent Kenar) معاون موسسه تسپام، علیمرات بکریکلی (A. Murat Becerikli) مدیر کمیته تحلیل و پیش­بینی جهانی، مرات نویان (Murat Noyan) مدیر مطالعات فنی، لطفی تاشکیران (Lutfi Taskiran) مدیر مطالعات هسته­ ای و عبدالله اولتان (Abdullah Altun) مدیر مطالعات اقتصادی در موسسه مزبور از سوی دیگر برگزار شد.

شرکت کنندگان نشست مزبور در قالب دو پنل با عناوین «ظرفیت ­ها و چالش ­های بخش انرژی در ایران و ترکیه» و «روابط دوجانبه و همکاری در بخش انرژی» به گفتگو و تبادل نظر پرداختند. مهم ­ترین مباحث مطرح شده در این نشست به شرح ذیل است:

• جهان از دهه 1990، تغییر مهمی را در الگوریتم اقتصاد جهانی شاهد بوده است. انقلاب زنجیره‌های ارزش جهانی نتیجه برون سپاری مراحل تولید به دیگر کشورها است که این امر تأثیر مهمی‌بر اقتصاد جهانی از جمله رشد سریع چین داشته است. مجموعه ای از رویدادها بعد از سال 2000 همچون بحران مالی جهانی در سال 2008، جنگ های تجاری سال 2018 و پاندمی‌کرونا در سال 2020 در افزایش خودکفایی، سیاست حمایت گرایی، تضعیف زنجیره تأمین جهانی و افزایش همکاری‌های اقتصادی میان کشورهای همسایه تاثیرگذار بوده است. در این راستا، ایران و ترکیه نیز می‌بایست بر همکاری‌های اقتصادی متمرکز شوند.
• جایگاه انرژی در روابط دوجانبه ایران و ترکیه فراتر از موضوع انرژی می‌باشد و به عنوان یک نیروی مهم پیشران در روابط کلی آنها می‌بایست مورد توجه واقع شود.
• در شرایطی که تغییرات اقلیمی و کشمکش ­های جهانی رو به وخامت هستند، مراکز قدرت درحال تحول هستند و احتمالاً ما شاهد عبور از موضوع پاندمی‌کرونا به تغییرات اقلیمی و بروز تنش های جدید و به نوعی جنگ سرد میان آمریکا و چین خواهیم بود؛ در این فضا، تقویت همکاری‌ها میان دو کشور به منظور ایجاد صلح و شکوفایی در منطقه بسیار مهم می‌باشد.
• حوزه‌های همکاری میان ایران و ترکیه و موسسات مطالعاتی دو طرف می‌تواند شامل این موارد باشد: فناوری، سرمایه­ گذاری در حوزه منابع انرژی تجدیدپذیر، حوزه­ های گاز و برق و انرژی هسته ای، انتقال گازه حوزه پارس از طریق ترکیه به اتحادیه اروپا، افزایش تبادلات اقتصادی ـ تجاری میان دولت­ ها و بخش های خصوصی دو کشور، همکاری‌های علمی، تشکیل یک کنسرسیوم برای تحقیقات مشترک در حوزه‌های مختلف انرژی، انتقال گاز قطر از طریق ایران به ترکیه و اروپا، سرمایه گذاری در منابع انرژی دریای خزر، سرمایه گذاری دو طرف در حوزه‌های نفت و گاز عراق و سوریه، سیاستگذاری در حوزه آب و ایجاد یک کریدور راهبردی انرژی در منطقه با محوریت دو کشور.
• ترکیه در برنامه منابع تجدیدپذیر سرمایه گذاری زیادی را انجام داده است اما با این وجود، تحقیقات موسسه تسپام نشان می دهند که این کشور از هیدروکربن‌ها نیز نمی‌تواند اجتناب نماید. همچنین، این کشور با دارا بودن دو پروژه نیروگاه هسته ای و دنبال نمودن هدف تنوع انرژی در سیاستگذاری‌های انرژی خود در پی آن است که سهم انرژی هسته ای در تولید برق به 20 درصد در سال 2030 رسد.